Terapia behawioralna w PSTB
Terapia behawioralna to podejście do problemów psychologicznych oparte na teoriach i technikach uczenia. Celem jest zmiana zachowań (jako zachowania rozumiane są też emocje, myśli, wyobrażenia), która prowadzić będzie do sprawniejszego, lepszego funkcjonowania klienta na co dzień.
W ujęciu terapii behawioralnej, problemy są albo wyuczone, albo przynajmniej częściowo podtrzymywane przez środowisko. Rozwiązaniem jest więc uczenie odmiennego, funkcjonalnego (niezaburzonego) zachowania.
Nacisk w podejściu behawioralnym kładzie się na konkretne, stosowalne rozwiązania. Terapeuta behawioralny dokłada wszelkich starań, aby dokonać dokładnego, zobiektywizowanego opisu problemu. Następnie, zgodnie z zebranymi (np. w wywiadzie) informacjami, formułuje w oparciu o zasady uczenia się interwencję, która powinna być opisana w sposób równie konkretny i możliwy do powtórzenia przez osobę, która się z tym opisem zapozna – innego specjalistę, samego klienta, opiekuna.
Interwencje opierają na zmianach środowiska klienta: modyfikowaniu dotychczasowych konsekwencji działań i zmianach sytuacji, w których funkcjonuje klient. Ciężar działań terapeutycznych spoczywa przede wszystkim na:
- zobiektywizowanym pomiarze trudności,
- udostępnieniu nagradzających bodźców za prawidłowe zachowania,
- zmianach w otoczeniu i strukturze działania tak, żeby stymulowały i ułatwiały prawidłowe zachowania.
Terapia behawioralna jest jednym z uznanych i skutecznych sposobów postępowania w przypadku, m.in.:
- problemów pediatrycznych (moczenie się, zanieczyszczanie, wstrzymywanie, problemy z karmieniem i przyjmowaniem posiłków),
- zaburzeń zachowania,
- zaburzeń ze spektrum autyzmu,
- niepełnosprawności intelektualnej,
- ADHD,
- zaburzeń tikowych, w tym zespołu Tourette’a,
- zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych,
- zaburzeń lękowych.
Treningi behawioralne służą także nauce umiejętności społecznych, relaksacji i usprawnianiu nauki uczniów prawidłowo rozwijających się.